Mimo niesprzyjających warunków drogowych i zaśnieżonych chodników kilkadziesiąt osób przybyło do niechorskiego muzeum w piątkowy wieczór na spotkanie z Piotrem Skoczeniem, który opowiadał o wysiedleniach ludności niemieckiej z terenów Powiatu Gryfickiego w latach wczesnopowojennych.

Początkowo miało to być spotkanie z Joanną i Piotrem Skoczeniami, jednak małżonka pana Piotra nie mogła być obecna.

Wydaje się, że głównym magnesem dla wszystkich przybyłych była nie tyle osoba prelegenta, co tematyka spotkania. Pojawili się nawet wczasowicze przebywający w Niechorzu na zimowym wypoczynku. Przez wiele lat o tych sprawach w Polsce nie mówiono. Frekwencja w muzeum oraz ciekawa dyskusja po spotkaniu pokazały, że jednak rozmawiać na ten temat warto. Piotr Skoczeń mówił zarówno o wysiedleniach legalnych, jak i tych nielegalnych, które nie były umocowane prawnie na mocy ustaleń poczdamskich. Pokazał też skalę wysiedleń w liczbach. Ważniejsze było także ukazanie sytuacji regionu w szerszym aspekcie w związku z nadciągającym frontem. Ruchy migracyjne ludności niemieckiej sprawiły, że na przestrzeni kilkunastu miesięcy poprzedzających walki o te ziemie przez Powiat Gryficki przewinęły się setki tysięcy Niemców uciekających przed Armią Czerwoną. Ponadto spory wpływ na mieszkańców tego regionu w roku 1945 miał czas oczekiwania wojsk radzieckich na kontynuację ofensywy antyhitlerowskiej. Temat wykładu w pewien sposób był powiązany z wystawą „Wypędzeni – polscy dipisi w Lubece”, która od niedawna udostępniona jest w Muzeum Rybołówstwa Morskiego w sali wystaw czasowych. Dipisi to osoby cywilne, które w wyniku działań wojennych znalazły się poza swoim krajem i nie mogą do niego wrócić. Przedstawiane na wystawie historie dotyczą osób, które trafiły w region Szlezwika-Holsztynu jako robotnicy przymusowi. To co się działo z nimi po zakończeniu wojny jest kolejną z mało znanych kart historii, które odsłania niechorskie muzeum. Kolejną, ale nie ostatnią, bowiem wiosną planowane jest spotkanie w sprawie akcji „Wisła”.

Wprawdzie wystawa o polskich dipisach będzie dostępna dla zwiedzających jeszcze do końca lutego, to jednak trudno na razie powiedzieć, kiedy uda się przekonać państwa Skoczeniów do przeprowadzenia kolejnego wykładu. Kto nie dotarł na spotkanie, niech zatem żałuje.

Przemysław Łonyszyn

Już w najbliższy piątek 6 lutego o godz. 17:30 w Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu odbędzie się bardzo interesujące spotkanie pt.: „Ucieczka i wysiedlenia Niemców z terenów powiatu gryfickiego w latach 1945-50”, którego gospodarzami będą Joanna i Piotr Skoczeniowie. Dla miłośników historii z tych terenów to niewątpliwa gratka, tym bardziej, że wstęp na wykład jest wolny.

Przyczynkiem do tego spotkania była poświęcona polskim dipisom z Lubeki wystawa, która od ferii zimowych jest dostępna dla zwiedzających. Wypożyczona z Książnicy Pomorskiej ekspozycja pokazuje sytuację polskich robotników przymusowych w okresie wczesnopowojennym. Stanowi jeden z wielu przykładów tego, jak kształtowały się powikłane losy ludności cywilnej po zakończeniu II wojny światowej. O ile na temat polskich dipisów mówi się u nas coraz częściej, to o Niemcach, którzy zamieszkiwali tereny tzw. Ziem Odzyskanych, wspomina się bardzo zdawkowo, o ile w ogóle ten temat jest gdziekolwiek poruszany. Dlatego też z inicjatywy Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu właśnie przy okazji wspomnianej wystawy pojawiła się koncepcja zorganizowania prelekcji poświęconej ludziom, którzy zamieszkiwali te ziemie przez 1945 rokiem. Państwo Skoczeniowie to uznani znawcy tematu. Pani Joanna tematykę wysiedleń ludności niemieckiej podejmuje w swoich publikacjach naukowych, natomiast pan Piotr jest członkiem grupy poszukiwawczo-badawczej „Pomorze 1945”. Muzeum zaprasza w piątek wszystkich miłośników historii oraz tematyki relacji polsko-niemieckich. To wyjątkowa okazja pogłębienia swojej wiedzy. Dla uczestników spotkania gwarantowany jest słodki poczęstunek.