Wójt Gminy Konstanty Tomasz Oświęcimski w porozumieniu z radnymi prowadząc politykę podatkową, opierają się na mechanizmach uszczelniających lokalny system podatkowy. System ten polega na weryfikacji podstaw opodatkowania oraz aktualizacji bazy nowych podatników. Podjęte działania pozwoliły utrzymać wysokość stawek podatku od nieruchomości na poziomie roku 2018 .
Przy rosnących kosztach bieżących funkcjonowania gospodarstw domowych jak i osób prowadzących działalność gospodarczą takie działania gwarantują bezpieczeństwo i finansową stabilność.
Ponadto, Przedsiębiorcy na mocy nowo podjętej uchwały Rady Gminy Rewal z dnia 29 lutego 2024r. ( nr LXXVI/512/24) mają prawo skorzystać ze zwolnienia z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis. W roku 2024 termin składania dokumentów upływa 31 marca 2024r.
Przypominamy, że 15 marca upływa termin płatności pierwszej raty podatku od nieruchomości, prosimy o terminową wpłatę.
Poniższe zestawienie obrazuje wysokość stawek podatków od nieruchomości w sąsiednich gminach nadmorskich.
Spotkanie z okazji 79. rocznicy zakończenia walk na Pomorzu zach. w czasie II w. św. 12 marca 2024 r. godz. 17.00 – Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu
12 marca 1945 r. w Niechorzu jak i na całym obszarze dzisiejszej Gminy Rewal zakończyły się walki toczone w ramach Operacji pomorskiej – operacji ofensywnej Armii Czerwonej i Wojska Polskiego przeprowadzona w lutym i marcu 1945 roku na froncie wschodnim II wojny światowej. Celem operacji wykonywanej siłami 1. i 2 Frontu Białoruskiego było rozbicie wojsk niemieckich na terenie Pomorza, które zagrażały siłom sowieckim, na głównym, berlińskim kierunku operacyjnym. Druga wojna światowa trwała dalej, ale front przeszedł dalej na zachód a na wybrzeżu stanęły jednostki utrzymujące obronę przeciwdesantową oraz stabilizujące nasze kruche jeszcze władztwo nad tym obszarem.
W walkach brali udział żołnierze. To ludzie, którzy szli na rozkaz. Niejednokrotnie mieli brzmiące z języka polskiego nazwiska. 12 marca 1945 roku skończyła się tu władza nazistowskich Niemiec, ale polska – jeszcze nie nastała. Trudno też mówić, że tego dnia Niechorze zostało „wyzwolone” z rąk niemieckich. Postępująca na zachód Armia Czerwona zajęła opuszczone przez Niemców miejscowości – Pogorzelicę, Niechorze, Rewal, Śliwin, Trzęsacz, Pustkowo i Pobierowo. Należy zaznaczyć, że od 8 marca 1945 r. rejon Niechorza i Trzęsacza był teatrem koncentracji sił niemieckich, „wędrującego kotła” grupy korpuśnej gen. Hansa von Tettau. W jej skład, której sztab znajdował się w Niechorzu wchodziły: Dywizja Piechoty „Bärwalde” resztki 15. Dywizji Grenadierów SS (łotewskiej), 33. Dywizji Grenadierów SS „Charlemagne” części Dywizji Pancernej „Holstein”, 1. i 5. oddziały niszczycieli czołgów, 2. batalion alarmowy, lewe skrzydło 10. Dywizji Pancernej SS „Fründsberg”. Grupa posiadała dodatkowo wsparcie lotnictwa morskiego z Dziwnowa oraz dwóch ciężkich krążowników: „Admiral Scheer” i „Lützow”. Zaopatrywana była z morza w okolicach Niechorza.
Raport jaki 9 marca 1945 r. złożył mjr Krona, oficer szkoleniowy 3. Armii Pancernej, który wylądował samolotem Storch na łące opodal latarni morskiej w Niechorzu brzmiał:
…„Tettau siedzi w Niechorzu i ma przyczółek szerokości 20 km i długości 10 km. Jego przebieg: cegielnia Pustkowo włącznie, Dreżewo włącznie, Karnice włącznie, Czaplin Mały włącznie, Chomętowo włącznie, Sadlno, Włodarka aż do Mrzeżyna. Na odcinku od Niechorza do Chomętowa włącznie znajdują się części Dywizji Pancernej „Holstein” bez pojazdów gąsienicowych, stamtąd do Włodarki Dywizja Piechoty „Pommern”, łotewska 15. Dywizja Grenadierów SS dalej do Mrzeżyna. Na przyczółku znajduje się około 50 000 ludzi, z tego połowa to cywile, a połowa żołnierze. 1. i 2. batalion 5. Dywizji Strzeleckiej przeszły przez Golczewo i stoją teraz pod Szczecinem. Sprzęt ciężki: 30 luf artyleryjskich, nieco mniej dział 8,8 cm, lawety samobieżne. Nie ma do tego dokładnych danych. Brak dział przeciwpancernych i czołgów. Dywizja Pancerna „Holstein” całkowicie spieszona. (…) pod Dziwnowem tylko jeden most 5-tonowy! Należy użyć promów!”.
Ostatecznie Niechorze zostało zdobyte przez jednostki 7. Korpusu Kawalerii Gwardii Armii Czerwonej oraz 2. Warszawską Dywizję Piechoty i 13 Pułk Artylerii Pancernej Ludowego Wojska Polskiego dnia 12 marca 1945 roku.
Dla mieszkających tu od pokoleń Niemców, rozpoczynał się okres niepewności i stopniowo postępujących wysiedleń. Dla robotników przymusowych wielu narodowości pracujących w gospodarstwach rolnych u niemieckich bauerów to czas wyzwolenia. Część z nich wróci do swoich domów w Polsce centralnej, część zostanie na ziemiach zachodnich. Na wyzwolonych terenach osiedlą się m.in. osadnicy wojskowi a z tzw „centrali” przyjadą nowi mieszkańcy – pionierzy kresów zachodnich.
Z tej okazji jak co roku przedstawiciele administracji, młodzieży ze szkół Gminy Rewal i środowisk kombatanckich odwiedzą pomnik w niechorskim parku oraz złożą kwiaty i zapalą znicz pamięci będący hołdem wobec wszystkich pionierów naszego wybrzeża.
12 marca może być dla nas współcześnie żyjących, dniem refleksji nad zmianą, która wiązała się z zajęciem Niechorza przez Armię Czerwoną a co się z tym wiąże przybyciem na wybrzeże polskiej ludności i rozpoczęciem całego procesu osiedleńczego. Data, o której mowa, nie jest początkiem masowej obecności Polaków na wybrzeżu, ale rozpoczęciem nowego etapu w historii Polski. A propos dyskusji nad obchodzonym do lat 90. XX w. wyzwoleniem poszczególnych miejscowości Pomorza zachodniego, nie można odmówić takiemu nazewnictwu pewnych podstaw. W końcu teren Pomorza Zachodniego jest w swych korzeniach obszarem słowiańskim, z gruntu bardziej polskim niż niemieckim. Stąd można 12 marca 1945 r. określić „dniem przywrócenia Niechorza polskiej macierzy”. Ziściły się dawno deklamowane słowa poety: „a orły białe, lotem błyskawicy, opadną na dawnej Chrobrego granicy”…
12 marca 1945 r. nie jest datą, od której zaczyna się na tych terenach Polska ale zapewne to data kluczowa wiążąca się z mitem założycielskim tej części Polski na Wybrzeżu Rewalskim.
W nawiązaniu do tych historycznych wydarzeń Wójt Gminy Rewal Konstanty Tomasz Oświęcimski oraz Dyrektor Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu Dominika Winiarska Chodziutko zapraszają – 12 marca 2024 r. o godz. 17.00 – do Muzeum Rybołówstwa Morskiego na wykład i prezentację pt. Między wyzwoleniem a zdobyciem… Gmina Rewal podczas II wojny światowej, który wygłosi Paweł Pawłowski – pełnomocnik Wójta Gminy Rewal ds. dziedzictwa kulturowego – historyk wojskowości, menadżer kultury, regionalista, muzealnik, pilot i przewodnik turystyczny.
Po zakończeniu prelekcji Organizatorzy przewidują dyskusję z publicznością oraz prezentację najnowszej wystawy otwartej 29 lutego 2024r. Bursztyn złoto północy.
Wójt Gminy Rewal informuje, iż w dniu 9 lutego br., zostało wszczęte postępowanie przetargowe o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie pn: „Budowa dróg gminnych: ul. Modrzewiowej, ul. Szczęśliwej, ul. Słowackiego, ul. Akacjowej i ul. Bukowej, w m. Rewal, gmina Rewal – ETAP I ”.
W zakres robót chodzi m.in.: przebudowa jezdni, budowa i przebudowa zjazdów, budowa chodników, budowa zatok parkingowych, budowa linii oświetlenia ulicznego, budowa kolektora kanalizacji deszczowej, oraz budowa kanału technologicznego. Planowany termin realizacji ustalono na 17 miesięcy od daty podpisania umowy.
W imieniu Organizatorów – Wójta Gminy Rewal oraz Dyrektora Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu pragnę zaprosić w czwartek 15 lutego 2024r. o godz. 17.00 do sali wystawienniczej w Rewalu (ul. Słowackiego 1A) na III spotkanie w ramach cyklu Historyczne czwartki.
Ta nowa propozycja niechorskiego muzeum ma służyć przybliżeniu i upowszechnianiu historii lokalnej. Zapraszamy na otwarte wykłady połączone z dyskusją przy kawie i herbacie. Spotkania z regionalistami i hobbystami to możliwość wymiany informacji i uzupełnienia wiedzy o naszej „Małej Ojczyźnie”.
Celem projektu jest budowanie poczucia tożsamości wśród mieszkańców Pomorza zachodniego, utrwalanie narodowego dziedzictwa w obszarze kultury i historii, wychowanie młodego pokolenia pod hasłem „o przeszłości dla przyszłości” a przede wszystkim integrowanie środowiska pasjonatów historii, naukowców i badaczy, nauczycieli, edukatorów i kolekcjonerów oraz przewodników turystycznych.
Tym razem podczas czwartkowego spotkania z historią w rewalskiej sali wystawienniczej, będzie można znowu obejrzeć wystawę, której premiera odbyła się w 2015 roku pt. STARY REWAL – ALT REWAHL a którą przygotowało Stowarzyszenie Aktywni Kulturalnie. Wystawa historycznych i współczesnych fotografii z Rewala cieszyła się dużą popularnością i była pokazywana w okolicznych ośrodkach kultury, m.in. Gryficach, Kamieniu Pomorskim, Trzebiatowie, Międzyzdrojach, Szczecinie. Znowu będzie można ją podziwiać w Rewalu i podyskutować na temat przeszłości dawnej osady rybackiej.
Program :
Stary Rewal – Alt Rewahl wyprawa w poszukiwaniu mostów między dawniej a dzisiaj… – Wioletta Mackiewicz – Pietrasik
Pomniki i miejsca pamięci w Gminie Rewal – Paweł Pawłowski
Dyskusja
Prelegenci :
Wioletta Mackiewicz – Pietrasik : mieszkanka Rewala od pół wieku, miłośniczka regionu i literatury, przedsiębiorczyni, aktywistka, wolontariuszka, społeczna opiekunka zwierząt, autorka dwóch wystaw poświęconych historii Rewala przed – i powojennego oraz publikacji „W poszukiwaniu nowego domu. Rewal 1945-1980”. Wystawy i publikacja powstały w ramach działalności wolontariackiej w Stowarzyszeniu Aktywni Kulturalnie.
Paweł Pawłowski : pełnomocnik Wójta Gminy Rewal ds. dziedzictwa kulturowego – historyk wojskowości, menadżer kultury, regionalista, muzealnik, pilot i przewodnik turystyczny.
Wójt Gminy Rewal – Konstanty Tomasz Oświęcimski oraz Przewodnicząca Koła nr 4. w Pobierowie Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów – Beata Sipiak byli organizatorami kolejnego spotkania, poświęconego przybliżeniu lokalnej historii poszczególnych miejscowości naszej gminy. W środę 31 stycznia 2024r. przy pełnej sali w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Pobierowie, prelekcję z pokazem historycznych fotografii pt. „Pobierowo jakiego nie znamy… czyli z kart historii nadmorskiego wczasowiska”, wygłosił Paweł Pawłowski – pełnomocnik wójta Gminy Rewal ds dziedzictwa kulturowego. Opowieść od pierwszej historycznej wzmianki o Pobierowie z 1386 roku przez dzieje osady, lenna rodu von Kleist do XVIII wieku, aż po budowę największego hotelu na wybrzeżu, łagodnie przeprowadziła słuchaczy przez dzieje miejscowości zrodzonej z marzeń o wypoczynku nad morzem. Szczególne zainteresowanie wzbudziła nierozwiązana zagadka „domku Ewy Braun” oraz pomnika nieznanego żołnierza. Nawet najstarsi mieszkańcy Pobierowa, nie byli w stanie jednoznacznie stwierdzić jaki jest rodowód legend dotyczących tych obiektów.
Prawdziwy entuzjazm wzbudziły fotografie nieistniejącego już kompleksu Funduszu Wczasów Pracowniczych Klubokawiarni BAJKA, z którym wiele dobrych wspomnień ma wielu mieszkańców Gminy Rewal. Dwupoziomowy okazały budynek mieścił m.in. kawiarnię, salę balową i dyskotekę.
Mimo upływu wielu lat od rozwiązania rakietowej Jednostki Wojskowej 4126, skrytej w nadmorskim lesie w zachodniej części Pobierowa, wciąż budzi ona ciekawość. Historyczne zdjęcia przybliżyły powstanie i rozwój 71. Dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.
Redaktor i popularyzator historii XX wieku – Bogusław Wołoszański, który odwiedził ją w lipcu 2014r. nakręcił tu jeden ze swoich programów z cyklu Przewodnik Historyczny Bogusława Wołoszańskiego.
Zainteresowanie historią małej ojczyzny, przerosło oczekiwania organizatorów a dyskusja trwała jeszcze długo po zakończeniu części oficjalnej, przy stołach z poczęstunkiem przygotowanym przez Koło Seniorów z Pobierowa oraz Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu. Omawiane fotografie budowle i krajobrazy, stały się źródłem rozmów i debat w mniejszych kręgach dyskusyjnych. Mieszkańcy rozpoznawali znane im obiekty, a wiele stawianych pytań, natychmiast znalazły odpowiedź jak np. historie konkretnych budynków uwiecznionych na pocztówkach i starych fotografiach.
Pobierowskie spotkanie z pewnością stanie się przyczynkiem do dalszych poszukiwań informacji nt. przeszłości jednego z najpopularniejszych kąpielisk morskich na zachodnim wybrzeżu Bałtyku. Dziękując za przybycie i ciekawą dyskusję, zapraszamy do zapoznania się z artykułami dot. historii Pobierowa:
Zachęcamy również Państwa do podzielenia się z nami swoimi domowymi archiwami. Być może historyczne zdjęcia, wspomnienia, plany czy mapy z szuflady, staną się przyczynkiem do kolejnych publikacji o atrakcjach Wybrzeża Rewalskiego. Czekamy na kontakt pod adresem : kultura@rewal.pl
Kolejne spotkanie z cyklu Historyczne Czwartki odbędzie się już niedługo, 15 lutego 2024r. w Sali wystawienniczej w Rewalu. Będzie ono w całości poświęcone przeszłości nadmorskiej wsi rybackiej – Rewalowi.
Sala w Remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Pobierowie ul. Zgody 7.
Wójt Gminy Rewal – Konstanty Tomasz Oświęcimski oraz Przewodnicząca Koła nr 4. w Pobierowie Polskiego Związku Emerytów Rencistów i Inwalidów – Beata Sipiak, zapraszają 1 stycznia 2024r. ( środa ) godz. 16.00 na spotkanie pt. „Pobierowo jakiego nie znamy…- Czyli z kart historii nadmorskiego wczasowiska”.
Prelekcję historyczną z pokazem multimedialnym oraz dyskusję z publicznością poprowadzi Paweł Pawłowski – historyk regionalista, muzealnik oraz pilot i przewodnik wycieczek – pełnomocnik Wójta Rewala ds. dziedzictwa kulturowego.
Przybliżone zostaną tematy dot. historii powstania Pobierowa, jego przedwojennej rozbudowy w stylu nadmorskiej osady wypoczynkowej oraz czasy kiedy królował wypoczynek zorganizowany w ramach Funduszu Wczasów Pracowniczych. Poruszone zostaną również wątki tzw domku Ewy Braun, pomnika nieznanego żołnierza oraz strzeżonej tajemnicą wojskową historii 71. Dywizjonu Ogniowego Artylerii Rakietowej Wojsk Obrony Powietrznej Kraju w Pobierowie.
Ta nowa propozycja spotkania poświęconego zagadkom przeszłości, ma służyć przybliżeniu i upowszechnianiu historii lokalnej. Zapraszamy na otwarty wykład połączony z dyskusją przy kawie i herbacie. Spotkanie z regionalistami i hobbystami to możliwość wymiany informacji i uzupełnienia wiedzy o naszej „Małej Ojczyźnie”.
Celem projektu jest budowanie poczucia tożsamości wśród mieszkańców Wybrzeża Rewalskiego, utrwalanie narodowego dziedzictwa w obszarze kultury i historii, wychowanie młodego pokolenia pod hasłem „o przeszłości dla przyszłości” a przede wszystkim integrowanie mieszkańców, środowiska pasjonatów historii, nauczycieli, edukatorów i kolekcjonerów oraz przewodników turystycznych.
Spotkanie w Remizie OSP w Pobierowie, to także zwrócenie uwagi na społeczność Druhów strażaków i ich roli w budowaniu wspólnoty mieszkańców Gminy Rewal.
Program :
16.00 – Powitanie uczestników przez Wójta Gminy Rewal i Przewodniczącą Koła nr 4. w Pobierowie PZERiI – Przedstawienie idei spotkań poświęconych historii „Małej Ojczyzny”
16.15 – „Pobierowo jakiego nie znamy…- czyli z kart historii nadmorskiego wczasowiska” – prelekcja historyczna z pokazem multimedialnym
01. Mapa sieci kolei wąskotorowych Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Szczcinie AP. w Szczecinie
czyli zapomniana historia linii kolejowej Kamień Pomorski – Trzebiatów.
Obok wielkiej historii Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej, która już niedługo w 2026 r. skończy 130 lat, na swoistej „bocznicy pamięci”, stoi przeszłość linii kolejowej nr 407. Ta jednotorowa, drugorzędna, zelektryfikowana linia kolejowa, obecnie o długości 17,534 km, łącząca Wysoką Kamieńską z Kamieniem Pomorskim, pierwotnie prowadziła do Trzebiatowa i miała długość 55,63 km. Niestety odcinek pomiędzy Kamieniem Pomorskim a Trzebiatowem został rozebrany po II wojnie światowej. W opowieściach najstarszych mieszkańców, słyszy się, że tory zabrali Rosjanie i wywieźli na wschód…
Dzisiaj samorządowcy, w tym Wójt Gminy Rewal – Konstanty Tomasz Oświęcimski, stoją na stanowisku, że warto wspólnie podjąć wysiłki i zrewitalizować nieistniejącą linię a tym samym połączyć żelaznym torem Kamień Pomorski z Trzebiatowem. Pobudzi to gospodarczo i turystycznie region, a przede wszystkim zwyczajnie umożliwi dojazd do pracy.
Dostępne programy jak choćby Kolej+ , dają nadzieję, że linia 407. może odzyskać swój dawny splendor, łącząc oddalone od głównych tras samochodowych, miejscowości wykluczone komunikacyjnie. To również bardzo istotny element dostępności turystycznej, także tych nieoczywistych miejsc związanych z turystyką przyrodniczą i agroturystyką.
Warto sięgnąć do bogatej przeszłości kolei żelaznej na Pomorzu zachodnim a tym samym umiejscowić w przestrzeni pamięci, linię kolejową nr 407.
Do Trzebiatowa kolej żelazna dotarła w dniu 25 maja 1882 r., kiedy prywatne Towarzystwo Kolei Dąbsko-Kołobrzeskiej (Alt-Damm-Colberger Eisenbahn-Gesellschaft) uruchomiło jednotorowy odcinek Gryfice – Trzebiatów – Kołobrzeg, będący fragmentem oddawanego do użytku etapami od początku 1882 r. w oparciu o przepisy pruskiej ustawy o przedsiębiorstwach kolejowych. Majątek Towarzystwa został upaństwowiony z dniem 1 kwietnia 1903 r.1.
W dniu 12 lipca 1878 r. weszła w życie ustawa pruska o budowie i eksploatacji kolei drugorzędnych (Eisenbahnen untergeordneter Bedeutung, wzgl. Secundärbahnen, wzgl. Nebenbahnen), która wprowadzała wiele uproszczeń w ich budowie, wyposażeniu, eksploatacji i nadzorze w stosunku do zapisów ustawy o kolejach głównych z 1838 r.2. W ten sposób rozpoczęto w Prusach budowę wielu linii jednotorowych włączających do ogólnokrajowej sieci połączeń kolejowych z początku ważniejsze miasta powiatowe, garnizony wojskowe i ośrodki gospodarcze. Koleje drugorzędne budowały zarówno towarzystwa prywatne, jak i samo państwo. Dzięki tej ustawie w następnych dziesięcioleciach znacząco zagęszczono sieć połączeń kolejowych w Prusach dając impuls do przyspieszenia rozwoju gospodarczego wielu lokalnych ośrodków.
Do Kamienia Pomorskiego kolej żelazna dotarła 15 lipca 1892 r., kiedy uruchomiono pierwszy etap budowanej ze środków skarbu państwa jednotorowej linii kolejowej mającej docelowo biec z Goleniowa przez Wysoką Kamieńską do Wolina ze ślepym odgałęzieniem z Wysokiej Kamieńskiej właśnie do Kamienia Pomorskiego3.
W dniu 20 maja 1902 r. uchwalono coroczną ustawę parlamentu o finansowaniu i modernizacji kolei oraz budowie nowych połączeń, na co w roku obrachunkowym 1902/1903 zaplanowano wydatkowanie ze skarbu państwa łącznie 128 286 329,95 marek. Wśród przewidzianych w ustawie osiemnastu mających zostać zbudowanych nowych kolei drugorzędnych, uwzględniono też połączenie z Kamienia Pomorskiego do Trzebiatowa, na które z całej ustawowej puli środków przewidziano 3 221 000 marek4. Z tej kwoty zaplanowano wykup gruntów, zakup materiałów budowlanych i nawierzchniowych, urządzeń sterowania ruchem kolejowym, budowę torowiska wraz z niezbędnymi obiektami inżynierskimi, przebudowę obydwu istniejących stacji końcowych, budowę stacji pośrednich oraz zakup niezbędnego taboru.
W projekcie ideowym do ustawy zapisano, że nowa trasa z Kamienia Pomorskiego do Trzebiatowa będzie stanowić przedłużenie kolei z Goleniowa do Kamienia, aż do włączenia do kolei Dąbsko-Kołobrzeskiej. W ten sposób zostanie stworzone połączenie kolejowe na osi wschód-zachód między obydwiema powyższymi liniami biegnące przez pas terenu położony na północnych rubieżach Prowincji Pomorskiej (Provinz Pommern).
Kolej będzie miała ok. 38,8 km długości i w całości będzie przebiegać na obszarze Rejencji Szczecińskiej (Regierungsbezirk Stettin).
Na odcinku ok. 20,1 km będzie przebiegać przez powiat ziemski kamieński o całkowitej powierzchni 1 136 km2, gdzie mieszka ok. 42 000 osób, a na odcinku długości ok. 18,7 km przez powiat ziemski gryficki o powierzchni 765 km2 zamieszkały przez 37 000 obywateli. Przewiduje się, że obszar bezpośredniej obsługi transportowej będzie wynosił ok. 360 km2, gdzie mieszka ok. 24 000 ludzi. Z przeznaczonej w budżecie kwoty, na koszty wykupu gruntów przeznacza się ok. 232 000 marek. Uśredniony koszt nowej kolei powinien wynieść ok. 83 000 marek/km bieżący5.
Uruchomienie jednotorowej linii kolejowej Kamień Pomorski – Trzebiatów długości 39,01 km nastąpiło w dniu 24 grudnia 1906 r.6. Jej przebieg był typowy dla tzw. kolei drugorzędnych i możliwie najlepiej uwzględniał potrzeby lokalne. Linia łączyła w kolejności następujące miejscowości i przystanki: Kamień Pomorski, Trzebieszewo Kamieńskie, Jatki, Gostyniec, Niczonów, Karnice Gryfickie, Gocławice, Czaplin Mały, Trzebiatów Przedmieście Gryfickie i Trzebiatów.
W oficjalnych dokumentach uchwalanych przez parlament, nigdy nie wspominano o militarnym znaczeniu danej inwestycji kolejowej. W tym przypadku można domniemywać, że dzięki przebiegowi wzdłuż wybrzeża Bałtyku i umożliwienia przerzutu wojsk między ówczesnymi garnizonami, ten czynnik miał duże znaczenie. Warto podkreślić, że w okresie III Rzeszy zapewne Trzebiatów był stacją kluczową dla transportu kolumn wojskowych, które właśnie tędy podążały na poligon przeciwlotniczy do Mrzeżyna (Deep) oraz do bazy niemieckich wodnosamolotów i lotniska w Kępie (Flieger Horst Kamp). Wspomnienia oraz liczne zdjęcia ze stacji Trzebiatów (Treptow a/Rega) dokumentują fakt przybywania na mrzeżyński poligon kolejnych eszelonów wojskowych. Ze stacji Trzebiatów można było przy użyciu rolboków lub podwozi transportowych, dotrzeć dalej linią wąskotorową, wiodącą do Mrzeżyna i Kępy.
Na stacji w Karnicach Gryfickich znajdowała się stacja styczna z uruchomionym 1 lipca 1896 r. pierwszym połączeniem spółki Gryfickiej Kolei Wąskotorowej (Greifenberger Kleinbahn) Gryfice – Karnice Gryfickie – Niechorze.
Od początku połączenie Kamień Pomorski – Trzebiatów było przyporządkowane Królewskiej Dyrekcji Kolei w Szczecinie (Königliche Eisenbahndirektion Stettin).
Przez wiele sezonów letnich linia kolejowa służyła również podróżnym udającym się na wybrzeże do mniej lub bardziej znanych miejscowości kąpielowych. I tak np. aby dostać się do popularnego przed wojną wczasowiska w Pobierowie, należało wysiąść w na dworcu w Gostyńcu (Justin) a stamtąd udać się transportem kołowym nad morze. Wymieniany we wspomnieniach niemieckich letników Gostyniec, znajduje się zaledwie kilka kilometrów na południe od wybrzeża Bałtyku i nadmorskich miejscowości wczasowych. W przypadku rewitalizacji linii kolejowej Kamień Pomorski – Trzebiatów, stacja kolejowa w Gostyńcu, znowu byłaby węzłem połączeń – stacją przesiadkową, głęboko osadzoną w historii wakacyjnych wojaży. Ciekawym punktem na mapie kolei żelaznej są również Karnice, gdzie krzyżowały się szlaki linii normalnotorowej Kamień Pomorski – Trzebiatów oraz linii wąskotorowej Gryfice – Pogorzelica. Za sprawą połączeń kolejowo drogowych, funkcjonowały tu dwa wiadukty rozprowadzające bezpiecznie ruch. Ich solidne betonowe przyczółki rozbudzają wyobraźnie a zarośnięte torowiska zachęcają do odbycia spaceru szlakiem zwiniętych torów.
Tuż po zakończeniu II wojny światowej linia Kamień Pomorski – Trzebiatów została przez wojska radzieckie rozebrana. Formalna likwidacja linii przez PKP nastąpiła w 1951 r. Z czasem znikały z krajobrazu również budynki dworcowe oraz urządzenia dedykowane do obsługi pociągów. Nie ma już uroczych dworców w Karnicach, Czaplinie Małym czy Gostyńcu. Zachowały się na szczęście w większości nasypy kolejowe na których ułożone były tory. Również do niedawna, stały niektóre semafory linii. Zachował się także co najmniej jeden most na trasie i większość przepustów przez cieki. Ich dzisiejszy stan pozostawia jednak wątpliwości co do realnych możliwości przeniesienia obciążeń i dopuszczenia do użytkowania, ale wciąż są widomym znakiem kultury technicznej minionych lat.
W sierpniu 2004 rozebrano wiadukt w Kamieniu Pomorskim i zdemontowano nierozkradzione przez „złomiarzy” pozostałości bocznicy-ślepego toru utworzonego z fragmentu linii Kamień-Trzebiatów. Również ze względów bezpieczeństwa rozebrano wiadukt nad trasą kolejki wąskotorowej w Karnicach. Ruiny okazałego dworca w Kamieniu Pomorskim ostatecznie rozebrano w drugiej połowie lat 70-tych XX w. i postawiono na jego miejscu mało reprezentacyjny, typowy dla tamtego okresu modernistyczny budynek. Miłośnicy kolei wspominają, że jeszcze w połowie lat 80-tych XX w. na dworcu stała poniemiecka, ręczna zwrotnica z budką zwrotniczego.
Z upływem lat przyroda i antropopresja skutecznie zaciemnia obraz przebiegu linii kolejowej i tak np. kilkanaście metrów za Jatkami rolnicy zaorali i zniwelowali nasyp kolejowy.
Dokładny przebieg linii kolejowej 407. możemy prześledzić na historycznych mapach oraz niektórych portalach internetowych. Wyzwaniem dla miłośników kolei, szczególnie w okresie wegetacji, jest przejście szlakiem nasypów, mostów i zachowanych przepustów. Ciekawy spacer „szlakiem zwiniętych torów” można wirtualnie odbyć za sprawą miłośników kolei (Mi Kol), na kanale YouTube:
Należy dodać, że od strony Trzebiatowa odchodzi jeszcze około czterech kilometrów toru za stację Trzebiatkowo (Trzebiatów Przedmieście Gryfickie) zmodernizowanego stosunkowo niedawno i eksploatowanego okazjonalnie jako wojskowa bocznica kolejowa. Niedaleko tej rampy znajdował się plac dla czołgów, trzebiatowskiego Pułku, które mogły się tu załadowywać na lory kolejowe, wyjeżdżając np. na poligon do Drawska Pomorskiego.
Cofając się do przeszłości rozebranej linii kolejowej nr 407. na trasie Kamień Pomorski, oczyma wyobraźni widzimy składy kolejowe, wśród zielonych pól i lasów, ciągnione przez parowe lokomotywy, które znamy z lat naszej młodości oraz za sprawą powstałej w 2015 r. Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej i jej historycznego taboru.
Może jest jeszcze szansa aby na nowo, kolej stała się symbolem nowoczesności i nie tylko turystycznego, rozwoju. Myśli aby rewitalizować dawno zlikwidowane linie kolejowe i przywracać ruch na zapomnianych szlakach, przychodzi do nas dzięki obserwacji dobrych praktyk chociażby z Dolnego Śląska. Na naszych oczach uruchamiane są po wielu latach oczekiwania, trasy do miejscowości turystycznych a samorządy i mieszkańcy nabrali nadziei na lepsze jutro oparte w ekonomii społecznej.
Zamykając oczy, może wyobrazimy sobie nas samych, w oczekiwaniu na pociąg na zrewitalizowanej stacji kolejowej w Gostyńcu, Niczonowie czy Karnicach…
Opracowanie
Paweł Pawłowski
Pełnomocnik Wójta Gminy Rewal ds. dziedzictwa kulturowego
Autor serdecznie dziękuję Panu Robertowi Michalakowi z Poznania, za cenne uwagi i merytoryczną pomoc podczas pisania artykułu.
Zapraszamy do współpracy przy dokumentowaniu przeszłości Gminy Rewal i Powiatu Gryfickiego, zachęcając do dzielenia się z nami materiałami, będącymi przyczynkiem do dalszej dyskusji. Zainteresowane osoby prosimy o kontakt na adres : kultura@rewal.pl
[1] Koncesja na budowę i statut ACE: Concessions-Urkunde, betreffend den Bau und Betrieb einer Eisenbahn von Alt-Damm nach Colberg durch die Alt-Damm-Colberger Eisenbahn-Gesellschaft, „Amts-Blatt der Königlichen Regierung zu Stettin” 1881, nr 20, s. 103-108.
[2] Bahnordnung für deutsche Eisenbahnen untergeordneter Bedeutung, „Central-Blatt für das Deutsche Reich” 1878, nr 24, s. 341-355.
[3] Die Deutschen Eisenbahnen in Ihrer Entwicklung 1835-1935, Berlin 1935, s. 200-201.
[4] Gesetz, betreffend die Erweiterung und Vervollständigung des Staatseisenbahnnetzes und die Betheiligung des Staates an dem Baue von Kleinbahnen. Vom 20. Mai 1902., „Gesetz-Sammlung für die Königlichen Preußischen Staaten” 1902, nr 27, s. 175-181.
[5] Erweiterung und Vervollständigung des preussischen Staatseisenbahnnetzes im Jahre 1902, „Archiv für Eisenbahnwesen” 1902, s. 259.
[6] Die Deutschen Eisenbahnen in Ihrer Entwicklung 1835-1935, Berlin 1935, s. 292-293.
Niniejszy serwis używa tzw. ciasteczek (ang. cookies) aby ułatwić użytkownikom przeglądanie zawartości. Informacja z ciasteczek jest przechowywana w Twoje przeglądarce i rozpoznaje Twoje preferencje podczas ponownych odwiedzin. W ten sposób jesteśmy w stanie zrozumieć, które sekcje naszego serwisu są najbardziej potrzebne i interesujące
Obowiązkowe ciasteczka
Obowiązkowe ciasteczka powinny być włączone abyśmy mogli zapisać ustawienia Twojej przeglądarki
Jeśli wyłączysz obowiązkowe ciasteczka nie będziemy mogli zapisać Twoich preferencji. To oznacza, między innymi, że przy ponownym odwiedzeniu naszego serwisu zostaniesz ponownie poproszony o zgodę na włączenie ciasteczek
Dodatkowe ciasteczka
Nasz serwis używa Google Analytics aby zbierać anonimowe informacje takie jak ilość odwiedzin i popularność poszczególnych sekcji strony.
Włączenie ciasteczek pozwala nam poprawiać jakość niniejszego serwisu
Proszę włącz Obowiązkowe ciasteczka abyśmy mogli zapisać Twoje preferencje
