17 września 2024 r., w 85. rocznicę napaści Rosji sowieckiej na Polskę w 1939 r., pod pomnikiem Sybiraków w Rewalu oddano hołd wszystkim Polakom, wywiezionym na Syberię w okresie stalinowskiego terroru. Uroczystości na Placu Sybiraka zorganizowała Gmina Rewal oraz spółka Nadmorska Kolej Wąskotorowa.
W uroczystości z okazji Światowego Dnia Sybiraka wzięły udział delegacje władz Gminy Rewal, na czele z Dominiką Winiarską Chodziutko – zastępcą wójta Gminy Rewal oraz Wandą Szukałą Błachutą – przewodniczącą Rady Gminy Rewal. W spotkaniu uczestniczyli również przedstawiciele Rady Powiatu Gryfickiego, w osobach Beaty Sipiak i Marzeny Salamon, delegacje gminnych spółek: Wodociągów Rewal i Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej, Zespołów Szkół w Niechorzu i w Rewalu, Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu, a także seniorzy z Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz delegacje Kół Seniorów z Rewala, Pobierowa i Niechorza.
Najważniejszą postacią wśród licznie zgromadzonych był żywy świadek historii, mieszkaniec Rewala – Włodzimierz Kaczyński, który w wieku dwóch lat został deportowany wraz z całą rodziną na Syberię. To jego opowieść jest świadectwem czasu, który niczym przestroga ciąży na naszym narodzie. Nigdy nie można zapomnieć zła, by się ono nie powtórzyło.
Prowadzący wydarzenie Paweł Pawłowski – pełnomocnik wójta Gminy Rewal ds. dziedzictwa kulturowego, w krótkiej prelekcji przypomniał o tragicznym losie Polaków, którzy w wyniku sowieckiego najazdu na wschodnie ziemie II RP znaleźli się w śmiertelnej opresji, jaką było wywiezienie ponad miliona trzystu tysięcy naszych rodaków na „nieludzką ziemię”. Emocje podczas spotkania na Placu Sybiraków zbudowały pieśni patriotyczne: „Taki kraj”, „Hymn Sybiraków” oraz „Ojczyzno ma”, których słowa były najlepszym komentarzem do opowiedzenia naszej trudnej historii.
Dominika Winiarska Chodziutko – zastępca wójta Gminy Rewal, powitała wszystkich zebranych, a dziękując za obecność wspomniała o ważnej roli społeczności sybiraków, tworzących po II wojnie światowej zręby polskości na Kresach Zachodnich – tu w Gminie Rewal. Pani wice wójt podkreśliła też, jak ważną rolę społecznotwórczą pełni kultywowanie pamięci o bohaterach czasu wojny i wywózek na Syberię. To ich świadectwo jest niesione w sztafecie pokoleń, aby podobne wydarzenia już nigdy się nie powtórzyły.
Podczas uroczystości w Rewalu głos zabrał również Włodzimierz Kaczyński, jedyny żyjący świadek tych wydarzeń oraz przedstawiciel Związku Sybiraków z naszej gminy. Były zesłaniec z nieukrywanym wzruszeniem podziękował władzom samorządowym za zaproszenie i kultywowanie zbiorowej pamięci o tych trudnych wydarzeniach w naszej historii oraz docenił obecność lokalnej młodzieży, biorącej udział w obchodach Dnia Sybiraka w Rewalu. Pan Kaczyński otrzymał od przedstawicieli Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Rewalu upominek oraz okolicznościową wiązankę kwiatów.
Na zakończenie oficjalnej części uroczystości, przybyłe delegacje, złożyły wieńce i kwiaty pod wymownym w swojej treści pomniku Sybiraków w Rewalu, do którego prowadzą tory kolejowe, jako symbol wywózek bydlęcymi wagonami na katorgę.
Fragment dramatu Juliusza Słowackiego „Kordian” wzywa ku
„Pamięci mieszkańcom gminy, którzy wrócili z nieludzkiej ziemi”.
„A dziś zapytaj mewy lecące z Sybiru
Ilu w kopalniach jęczy a ile wyrżnięto?
A ilu przedzierżgnion w zdrajców i skalano?
A wszystkich nas łańcuchem z trupem powiązano
Bo ta ziemia jest trupem”…
Po oficjalnej części uroczystości, przedstawiciele organizacji społecznych i spółek gminnych spotkali się w Urzędzie Gminy Rewal z Włodzimierzem Kaczyńskim, aby wysłuchać wspomnień i zaplanować przyszłoroczne wydarzenia Dnia Sybiraka.
